Oral Diagnoz ve Radyolojisi
Oral Diagnoz Nedir ?
Oral Diagnoz ve Radyolojisi, ağız teşhisi olarak bilinen hastaların kendine has durumlarının değerlendirildiği bir aşamadır. Herhangi bir diş rahatsızlığı ile ilgili başvuran hastaların rahatsızlıkları teşhis edilir ve burada karara bağlanır.
Diş sorunları için birçok tedavi çeşitleri vardır. Bir hastaya birden fazla tedavinin uygulanmasının gerekli olduğu durumlar da yaşanabiliyor. Uygulanacak tedavinin doğru planlanması kısa süreli tedavi olanağı ve verimli sonuçlar elde edilmesini sağlamaktadır.
Tedavi planlanmasının yapılabilmesi için ilk olarak tanının konulması oldukça önemlidir. Tanının doğru tespit edilmesi ve hastanın sorununun tam olarak belirlenmesi ilk muayene esnasında gerçekleşir.
Tanının veya hastalığının teşhis edilmesinin ardından hangi tedavi yöntemlerinin uygulanması gerektiği karara bağlanır. Tedavi planlaması da bu aşamada yapılır. Bu nedenle hangi tedavinin önce ve ne kadar sürede yapılması gerektiğine oral diagnoz ve radyolojisi ile karar verilir.
Radyoloji Nedir?
Çeşitli teknolojik aletleri kullanan oral diagnoz ve radyolojisi hastalığın teşhis ve tedavisini belirler. Görüntüleme teknolojilerini kullanarak tedavilerin planlanmasında en etkili araç olmaktadır. Hastalığın bulunduğu hemen hemen her alanda radyoloji kullanımı karşımıza çıkar.
Radyolojik muayene ile hastalığın teşhisi konulur. Radyoloji bölümü hastalığın bulunduğu bölgeyi görüntülemek amacı ile birden çok görüntüleme aracından yararlanır. Radyoloji ilk muayene aşamasının gerçekleştiği ve hastalığın tedavisinde izlenilecek yöntemi belirleyen alandır.
Radyoloji, tıbbi bir uzmanlık alanı olmaktadır. Vücudun içyapısını ve sorunun bulunacağı bölgenin yapısını bizlere görüntüler. Hastalığını tanısını koymak ve tedavisini belirlemek amacı ile radyasyon ve yüksek frekanslı ses dalgalarından yararlanarak vücudun içyapısı ve sorunlu bölgenin yapısını sunar. Radyolog ise bu görüntüleri almamızı sağlayan ve elde edilen görseli yorumlayan alanında uzmanlaşmış doktorlara denilir.
Radyoloji birden fazla bölüme hizmet vermektedir. Tüm tıp alanları hastalığın tespiti için radyolojiye başvurur. Ultrason, röntgen ve bilgisayarlı tomografi gibi cihazlardan faydalanılarak elde edilen görseller ile hastalığın tanı ve teşhisi konuluyor.
Çeşitli hastalıklarda geniş kapsamlı bir tanı konulması için görüntüleme cihazlarının kullanılması gereklidir. Bu bölümün yaptığı tespit ve incelemelerinin sonucu uzman doktorlar tarafından değerlendiriliyor.
Kanser gibi detayların oldukça takip edilmesi gereken hastalıklarda, sıklıkla radyolojiden faydalanılır. Ayrıca hamilelik gibi sürekli incelenmesi gerekilen durumlarda da radyoloji olmazsa olmaz bir yöntem olmaktadır.
Çoğu hastalığın detaylı incelenmesinde mutlaka başvurulan tıbbi bir yöntemdir. Neredeyse sağlık sektörünün her alanında bu teknolojiye başvurulur.
Sağlık alanında birçok hastalığa doğru tanı ve net teşhis konulmasını sağlar. Radyoloji bölümünde bulunan tüm cihazlar radyologlar tarafından kullanılmaktadır. Radyologların koyduğu teşhis ve tanılar uzman hekimler tarafından yorumlanmaktadır. Aynı zamanda radyologların anatomi ve patoloji bilgileri üst seviyededir.
Diş Filmleri Nelerdir?
Ağız ve dişlerde meydana gelen hastalıklar oral diagnoz ve radyolojisi ile kolaylıkla tespit edilebiliyor. Diş filmleri klinik muayene ile görülemeyen diş, diş eti ve çene kemiğini görüntüleyerek görünmeyen noktaları kolaylıkla görüntüler. Radyoaktif ışınların yardımı ile en küçük noktaların dahi görüntüsüne ulaşabilirsiniz.
Her hastalığın tedavisine başlanmadan önce tanı ve teşhis amaçlı diş filmleri istenileceği gibi tedavi yönteminin belirlenmesi ve planlanmasında da bu filmler istenilebilmektedir.
Tedavi süreci ve sonrasında da hekimler tarafında bu görseller ile kontrol sağlanmaktadır. Tüm ağız yapısı ve dişlerin bir arada görüntülendiği filmler panoramik röntgen filmleridir. Diğer yandan dişlerin tek tek görüntülendiği filmlere de periapikal röntgen filmleri denilmektedir.
Bu iki film sayesinde hem sorunlu dişler kolaylıkla tespit ediliyor hem de hastalığın ağız içerisinde ki konumu belirleniyor. Dişlerin dış yüzeyinde oluşan sorunlar, hekimler tarafından gözlemlenebiliyor.
Fakat diş etinin altında kalan kısımlarda oluşan sorunlar gözle görülemeye biliniyor. Ayrıca çene kemiğinin altında kalan köklerdeki hastalıklarda diş filmlerinin kullanımı kaçınılmaz olmaktadır. Hekimlerin ilk muayene öncesinde çoğu hastalıkların tanısı için sıklıkla talep ettiği tıbbı yöntemdir. Diş röntgeninde de diğer görüntüleme araçlarında olduğu gibi x ışınlarından yararlanılmaktadır.
Tanı ve teşhisin tespitinde oral diagnoz ve radyolojisi oldukça yardımcı bir tekniktir. Diş röntgenleri sayesinde kanal kökleri kolaylıkla incelenebiliyor ve ağız içerisinde ki kist ve apseler rahatlıkla tespit ediliyor. Son zamanlarda diş filmleri ile çocukların diş gelişimi takip edilmektedir.
Böylelikle sorunlu bölgelere erkenden müdahale etme olanağını yakalanabilir. Hekimler tarafından her hastaya uygulanan genel durum tespitinde de diş filmlerinden yararlanılıyor.
Sefalometrik diş röntgeni ile ortodontik tedavi gerektiren hastalarda uygulandığını görürüz. Bu diş röntgenleri kafa kemikleri ve yumuşak dokuların görüntülendiği röntgenlerdir. Tüm bu işlemler uzman doktorlar tarafından yapılmaktadır.
Hasta Olarak Muayenede Nelere Dikkat Etmeliyiz?
Çoğu insan zaman zaman diş ağrısı yaşayabiliyor. Bu durumlarda oral diagnoz ve radyolojisi ile ağrının kaynağı kolaylıkla tespit edilebiliyor. Diş ağrıları toplumuzda yaşanan en yaygın diş sorunlarıdır. Diş ağrılarının kaynağı diş çürümesi, kırıkları, diş ve diş etlerinin aşınması, gömülü dişler diş ağrılarının sebebi olabiliyor.
Ağrı kesiciler, bu ağrılara geçici çözüm olmakta ağrı sonrasında tekrarlanmaktadır. Bu nedenle ağrılara kalıcı çözüm bulmak için mutlaka diş hekimlerine gözükmeliyiz. Muayene esnasında diş sorunumuzu kesin olarak dile getirmeliyiz. Diş hekimlerine beslenme şeklimiz ile ilgili doğru bilgi vermeliyiz.
Diş sorunlarınız ile ilgili hekimlerin muayene esnasında ki teşhisini dikkatlice dinlemeli ve tedavi planlamasını öğrenmelisiniz. Doktorların uygulayacağı tedavinin olumlu ve olumsuz yönleri hakkında bilgi alıp karar verme sürecinize kendinizi dahil etmeniz faydalı olacaktır.
Tedavi boyunca disiplinli ve sabırlı olmak hastaya avantaj sağlamaktadır. Panik halinde olma tedavi aşamasında sonucun istenildiği gibi olmamasına neden olabilir. Bu süreç ağız bakımının üst seviyelere çıktığı süreçtir. Normalinden daha fazla ağız ve diş hijyeni sağlanmalıdır. Asitli ve şekerli gıdaların diş düşmanı olduğu unutulmamalı ve beslenme şekli diş ve ağız sağlığı dikkate alınarak belirlenmelidir.
Sakız ya da şeker gibi dişlere yapışan ve ağrı oluşturan gıdalardan uzak durulmalıdır. Sert ve kabuklu yemişlerin tüketiminden uzak durulmalıdır. Diş minesine zarar verebilecek her türlü gıda iyileşme sürecinde hayatımızdan çıkarılmalıdır. Çekirdekli meyveler direkt ağıza alınmamalı ayrıştırılarak tüketilmelidir.
Düzenli fırçalanmayan dişlerin arasında kalan kırıntılar bir süre sonra bakteri üremesine neden olur ve ağızda enfeksiyon oluşumuna zemin hazırlar. Düzenli ağız bakımı sağlanmadığı zaman diş ve diş etlerinde kanamalar ve iltihaplanmalar meydana gelebilir. Muayene esnasında ve sonrasında disiplin sağlandığında istenilen dişlere ve diş sağlığına ulaşabilirsiniz.
Radyoloji Kliniğinde Nelere Dikkat Etmeliyiz?
Gittikçe gelişen sağlık alanlarında, oral diagnoz ve radyolojisi gibi birçok teknolojik görüntüleme cihazlarının da kullanımı yaygınlaşmaktadır. Ağrı ve diş sorunları sebebi ile diş hekimlerine başvururuz. Diş hekimleri ilk olarak ağrının veya sorunun kaynağını öğrenmeye yönelik hastaya soru yöneltir.
Hekimin hastaya sorduğu her soru doğru bir şekilde yanıtlanmalıdır. Böylelikle doktor hastadan öğrendiği sorunun tespitine yönelik çalışma yapar. Unutulmamalıdır ki hasta sağlığını ve tedavisini yanlış verilen bilgiler olumsuz etkilemektedir. Diş hekimleri çoğu hastalığın tanı tespitinde radyoloji teknolojisinden faydalanır.
Radyoloji sonrasında elde edilecek görüntülerle diş sorunu tespit edilir ve tedaviye bu şekilde karar verilir. Burada en önemli faktörlerden biri hastanın hekimi doğru yönlendirmesidir. Bu gereksiz zaman kaybının önüne geçecektir.
Hekimin yönlendirmesi ile gittiğimiz radyoloji kliniğinde baş ve boyun bölgesinde yönlendirmeler doğrultusunda tüm metal ürünler ve takılar mutlaka çıkarılmalıdır. Hastaların ağızlarında varsa; takıp çıkarılabilen hareketli protezler çıkarılmalıdır.
Görüntüleme sonucunda sağlıklı sonuçlara ulaşabilmek için radyolog tarafından verilen komutlara titizlikle uymak gereklidir. Radyoloji kliniğinden çıkan diş ve ağız görsellerimize göre hekim tarafından tedavi yöntemi belirlenmektedir.
Çıplak gözle ile görünmeyen kısımlar için tedavi planlamasının yapılmasının tek alternatifi bu röntgenlerdir. Radyoloji ve diş röntgenlerinin en büyük avantajı diş kanal köklerinin rahatlıkla görüntülenmesidir. Ayrıca çene kemiğinin yapısındaki bozuklukları da bizlere detaylı olarak görüntüler.
Hamileyken Radyografi Çektirebilir Miyim?
Sıklıkla başvurduğumuz görüntüleme yöntemlerinden oral diagnoz ve radyolojisi diş alanında başvurulan bir tekniktir. Bunun gibi vücudumuzun içyapısını da görüntüleyen birçok görüntüleme cihazı bulunmaktadır. Bu cihazlar radyasyon yaymakta ve yüksek frekanslı dalgaların etkisini yansıtmaktadır.
Bu nedenle insan sağlığında kısa süreli bir olumsuzluk oluşturabilirler. Hamilelik gibi özel durumu olan insanlar açısından da sakıncalar bulunduruyor.
Hamilelik aşaması hem anne hem de bebek için son derece dikkat edilmesi gerekilen bir durumdur. Anne adayının herhangi bir durum gereği radyasyona maruz kalması annenin gebeliğini ve bebeğin gelişimini olumsuz etkileyebilmektedir. Bebeğin anne karnındaki gelişimi haftadan haftaya değişkenlik gösterir.
Her hafta başka bir organının gelişimi anne karnında sağlanır. Hastalık tanısı amacıyla çekilen radyografi hamilelik sürecinde sağlık açısından sorun oluşturabilir. Hamileliğin 2. ile 8. haftalarında tanı konması amacı ile bir defalık yapılan röntgen işlemi bebeğe bir zarar vermemektedir.
Röntgen aracılığı ile alınan radyasyon oranı 15 mgy’dan az ise risk oluşturmamakta ve gebeliğin sonlandırılmasına sebebiyet vermemektedir. Fakat radyasyon oranı 15 mgy’dan çok ise gebeliğin sonlandırılması gündeme getirilmektedir. Hamilelik sürecinden anne adayları, mutlaka dikkatli olmalı ve bebeğin gelişiminin titizlikle takibini yapmalıdır.
X ışınları normal insanlar için dahi belli bir seviyeden sonra sıkıntı oluşturmaktadır. Bu nedenle anne adaylarının sadece röntgende değil günlük yaşamda bu x ışınlarının olduğu cihazlardan da kendilerini korumaları gerekir.
Diş Hekimliği Radyolojisinde Kullanılan X-Işınları Zararlı Mıdır?
Diş bölgesinde rahatsızlıkların tanısı için röntgenler tedavi için vazgeçilmez yöntemlerden biridir. Diş ve çenelerde ki sorunların tespitinde ki en iyi yöntem dental radyografilerdir.
Radyografiler hekimlerin ilk muayene anlarında gözle görülmeyen alanların görüntüsüne ulaşmak için başvurulan bir yöntemdir. Dişler arasındaki çürük oluşumunun görülmesinde, dolgu altlarında ki çürüklerin görüntülenmesinde ve diş kırık ve çatlakların görüntülenmesinde yardımcı olmaktadır.
Diş eti hastalıkların sebebiyet verdiği kemik kayıpları ve zayıflıkları bir tek radyografik yöntemlerle tespit edilebilir. Diş köklerinin dış yüzeyleri gözle görülebiliyor. Fakat diş köklerin iç kısımları maalesef gözle görülemez. Özellikle ortodontik tedavilerin birçoğunun planlaması radyografik yöntemlerle yapılabilmektedir.
Sürekli gelişim gösteren çocuk ağız ve diş yapının düzenli takip edilmesi de radyografik yöntemlerle sağlanır. Tüm dişlerin görüntülendiği teknik ile tek tek dişlerin görüntülendiği teknik birlikte uygulanabilmektedir. Hekimin yönlendirmesi ile net diş yapısının görüntülerine kolaylıkla ulaşabiliyoruz.
Bir radyografi çekimi esnasında alınan radyasyon miktarı, yaklaşık 4 saat bilgisayar başında kalmak kadardır. Tek çekimde alınacak radyasyon miktarı oldukça azdır. Ayrıca radyasyon çekimi esnasında giyilen kurşun yelek ile diğer organların gereksiz x ışınlarını alması engellenir.
Bu önlemler ile alınabilecek en az radyasyon miktarı alınmış olur. Röntgen çekilecek alanların dışı koruma altına alınmış olur. Günümüz teknolojilerin veli nimetlerinden oral diagnoz ve radyolojisi gibi birçok röntgen cihazı sağlık alanlarında oldukça fayda sağlar.